وزوز گوش چیست؟
وزوز گوش (صدای زنگ در گوش) بیماری است که باعث ایجاد صدایی داخل سر شما میشود که هیچ منبع خارجی ندارد. وقتی گوش یا اعصاب شنوایی شما آسیب میبیند، گاهی مغز کمبود صداهای دنیای بیرون را جبران میکند. مغز این کار را با فعالتر کردن سیستم شنوایی انجام میدهد که منجر به تولید صدای زنگ یا وزوز میشود.
انواع مختلفی از وزوز وجود دارد:
• وزوز گوش ذهنی (Subjective Tinnitus): بیشتر افراد مبتلا به وزوز گوش، وزوز ذهنی دارند، به این معنی که فقط خودشان میتوانند صداها را بشنوند.
• وزوز گوش عینی (Objective Tinnitus): در موارد نادر، برخی افراد بهدلیل مشکلات پزشکی زمینهای، وزوز عینی دارند. این نوع وزوز اغلب با ضربان قلب آنها مطابقت دارد و توسط دیگران شنیده میشود.
• وزوز گوش سوماتوسنسوری (Somatosensory): افراد مبتلا به وزوز سوماتوسنسوری هنگام حرکت دادن سر، گردن یا چشمها و یا هنگام لمس قسمتهای خاصی از بدن، صدای زنگ در گوش یا تغییرات کیفیت صدا را تجربه میکنند.
علائم وزوز گوش
افراد وزوز را به اشکال و روشهای مختلف تجربه میکنند، بنابراین علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. وزوز ممکن است بهصورت صدای زنگ، وزوز، سوت، کلیک، جیرجیر، همهمه، غرش، جیغ یا صدای هیسمانند شنیده شود. در برخی افراد، وزوز بین این نوع اصوات تغییر میکند.
برخی از افراد مبتلا به وزوز گوش احساس میکنند که صدا از دور میآید، اگرچه بهنظر میرسد این صدا منبعی ندارد و در محیطهای مختلف وجود دارد. این صدا ممکن است ثابت یا متناوب باشد.
وزوز ممکن است در یک گوش، هردو گوش یا داخل سر شما باشد. با این حال، وزوز در یک گوش یا وزوزی که بهطور ناگهانی تغییر میکند، غیرطبیعی است و باید توسط متخصص گوش و حلق و بینی بررسی شود.
صرفنظر از شرایط مختلف، وزوز میتواند عامل حواسپرتی و آزاردهنده باشد. مهمتر از آن، وزوز ممکن است نشانهای از یک مشکل زمینهای، ازجمله کم شنوایی باشد.
ارتباط بین وزوز گوش و کم شنوایی
ممکن است وزوز را بدون کم شنوایی تجربه کنید یا بالعکس. با این حال، بیشتر کسانی که از وزوز گوش مزمن رنج میبرند درجاتی از کم شنوایی نیز دارند.
مطالعهای اولیه در فرانسه ارتباط بین تجارب کم شنوایی و وزوز گوش را مشخص کرد. برای مثال، کم شنوایی ناشی از افزایش سن یا صدای بلند معمولا با وزوز ثابت و با صدای زیر همراه بود. در مقابل، کم شنوایی ناشی از بیماری منییر معمولا با صدای نوسانی همهمهمانند آرام همراه بود. محققان همچنین دریافتند که بلندی درکشده از صدای تولیدشده توسط وزوز، ارتباط قوی با میزان کم شنوایی دارد.
مطالعات جدیدتر نشاندهنده ارتباط قوی بین شدت وزوز گوش و کم شنوایی است. افرادی که وزوز ندارند یا مبتلا به وزوز گوش با فرکانس پایین تا متوسط (۱۲۵ تا ۲۰۰۰ هرتز) هستند، شنوایی بهتری دارند؛ درحالیکه افراد دارای وزوز گوش با فرکانس بالا (۳۰۰۰ تا ۸۰۰۰ هرتز) شنوایی بدتری دارند.
علل وزوز گوش و کم شنوایی
دانشمندان دقیقا نمیدانند چه چیزی باعث وزوز گوش میشود، اما مانند کم شنوایی، وزوز نیز با موارد زیر مرتبط است:
• قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
• تجمع جرم گوش
• عفونت گوش و سینوس
• سردردهای میگرنی و صدمات سر
• انواع خاصی از تومورها داخل یا اطراف گوش یا داخل مغز
• اتواسکلروز
• بیماری منییر (شامل سرگیجه مزمن و دیگر مشکلات سلامتی)
• مصرف دوزهای بالای کافئین و همچنین سیگار
• برخی داروها یا مواد خاص (مانند آسپرین، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتیبیوتیکها، داروهای ضد مالاریا، داروهای ضد تشنج، داروهای سرطان، دیورتیکها و داروهای ضد افسردگی)
• کمخونی
• بیماری قلبی و فشار خون بالا
• ناهنجاریهای تیروئید و تغییرات هورمونی
• بیماری عروقی
• اختلالات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ).
• استرس
از شنوایی خود جهت پیشگیری از وزوز گوش محافظت کنید
وزوز گوش اغلب خودبهخود از بین میرود و ممکن است برای شما هیچ مشکل دائمی ایجاد نکند. در موارد دیگر، وزوز گوش مزمن ممکن است چیزی بیش از یک موضوع آزاردهنده باشد. اگر این وزوز درمان نشود، ممکن است در توانایی فرد برای به خواب رفتن، تمرکز کردن و کار کردن اختلال ایجاد کند و حتی منجر به پریشانی و افسردگی شود. محافظت از شنوایی در برابر صداهای بلند یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از وزوز گوش است.
شما میتوانید از گوشهای خود به روشهای زیر محافظت کنید:
• وقتی نمیتوان از صداهای بلند اجتناب کرد، از محافظ شنوایی استفاده کنید.
• در صورت امکان از صداهای بلند فاصله بگیرید
• صدای هدفون، رادیو، تلویزیون و… را پایین نگه دارید.
• وقتی صدای موسیقی یا نویز بلند است، به گوشهای خود استراحت بدهید
• از فعالیتها در مکانهای پُر سروصدا دوری کنید
اثرات صدای بلند به میزان بلند بودن آن و مدت زمانی که در معرض آن هستید بستگی دارد. بهترین محافظت شنوایی این است که بهطور کلی از صداهای بلند اجتناب کنید.
چگونه سمعک میتواند به وزوز گوش کمک کند
ازآنجاکه وزوز گوش و کم شنوایی ارتباط نزدیکی با هم دارند، بسیاری از افراد میتوانند کم شنوایی و وزوز را با سمعک مدیریت کنند.
هنگام استفاده از سمعک، سیستم شنوایی شما به اندازه کافی تحریک میشود و مغز دیگر نیازی به جبران صدای غایب ندارد. مطالعات اخیر نشان دادهاند سمعکها با کاهش استرس ناشی از تقلا کردن برای شنیدن، به بیماران مبتلا به وزوز گوش کمک میکنند. در نتیجه، راحتتر میتوانید با وزوز سازگار شوید و وزوز گوش کمتر محسوس و برجسته خواهد شد. سمعکها همچنین میتوانند صدای پسزمینه را تا سطح راحتی شما تقویت کنند، که به پوشاندن صداهای تولیدشده توسط وزوز کمک میکند.
اگر فکر میکنید مبتلا به وزوز گوش و کم شنوایی هستید، برای کاهش وزوز گوش، بهبود شنوایی و دیگر مشکلات شنواییتان به کلینیک شنوایی و سمعک ساعی مراجعه کنید.