افراد مبتلا به وزوز ضربانی (pulsatile tinnitus) ممکن است صدا‌های ریتم‌دار از داخل سر خود بشنوند. وزوز ضربانی فقط در یک گوش (گوش راست یا گوش چپ) ممکن است دلایل زیادی داشته باشد، ازجمله فشار خون بالا و انواع خاصی از تومور‌ها.
پزشکان، وزوز را وضعیتی تعریف می‌کنند که در آن فرد صدا‌هایی را می‌شنود که از منبع بیرونی نمی‌آیند. افراد دیگر معمولا نمی‌توانند این صدا‌ها را بشنوند. افراد مبتلا به وزوز گوش ممکن است صدا‌هایی مانند صدای زنگ، غرش یا وزوز بشنوند که می‌آیند و می‌روند.
وزوز ضربانی (وزوز ضربان‌دار) شکل نادری از وزوز است. این مقاله، صدای ضربانی را با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار می‌دهد، ازجمله علل، تشخیص و درمان آن و این‌که چه زمان باید به پزشک مراجعه کنید.
طبق گزارش موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی امریکا (NIDCD)، تقریبا ۱۰ تا ۲۵% بزرگسالان وزوز دارند. هیچ درمانی برای این مشکل وجود ندارد. بااین‌حال، پزشکان اغلب می‌توانند برای کمک به کاهش علائم وزوز گوش درمان‌هایی ارائه دهند.
افراد مبتلا به وزوز ضربانی، نوع نادری از وزوز، معمولا صدا‌هایی را می‌شنوند که با نبضشان هم‌زمان است. بیشتر افراد مبتلا به وزوز ضربانی فقط آن را در گوش راست یا گوش چپ دارند. پزشکان به آن وزوز ضربانی یک‌طرفه می‌گویند. اگر کسی وزوز ضربانی را در هردو گوش داشته باشد، پزشکان آن را وزوز ضربانی دوطرفه می‌نامند.
علل وزوز ضربانی در یک گوش
تغییرات در جریان خون رگ‌های فرد می‌تواند باعث وزوز ضربانی شود. این رگ‌ها شامل شریان‌ها و ورید‌های بزرگ در قاعده جمجمه فرد و همچنین شریان‌ها و ورید‌های کوچکتر در گوش فرد هستند. بااین‌حال، تغییرات در جریان خون همیشه باعث وزوز ضربان‌دار نمی‌شود. درعوض، فرد ممکن است به دلایلی مانند موارد زیر، آگاهی بیشتری نسبت به جریان خون یا دیگر اصوات داخل بدن داشته باشد:
- پارگی پرده گوش
- گوش چسبنده یا وجود مایع پشت پرده گوش
- حساسیت بیشتر در مسیر‌های گوش به مغز
جریان خون فرد ممکن است به دلایل مختلفی تغییر کند و منجر به وزوز ضربانی شود، مانند:
- فشار خون بالا کنترل‌نشده
- جریان خون افزایش‌یافته یا سریع‌تر در رگ‌های خونی فرد به دلیل:
- ورزش
- کم‌خونی، که فرد گلبول‌های قرمز سالم کافی نداشته باشد
- بارداری
- تیروتوکسیکوز (thyrotoxicosis)، زمانی که فرد هورمون تیروئید بیش از حد در بدن خود دارد
- جریان خون آشفته یا پر سروصدا که ممکن است ناشی از تصلب شرایین باشد
- جریان خون افزایش‌یافته یا سریع‌تر تنها در یک یا چند رگ خونی که ممکن است ناشی از تومور‌های گردن یا سر فرد باشد
تومور‌ها
انواع خاصی از تومور‌ها ممکن است باعث ایجاد وزوز ضربانی در یک گوش شوند. پاراگانگلیوما‌ها (Paragangliomas) تومور‌های نادری هستند که می‌توانند در نزدیکی شریان کاروتید، که خون را به مغز، گردن و صورت فرد می‌رساند، ایجاد شوند. پزشکان ممکن است از آن‌ها تحت عنوان تومور‌های گلوموس (glomus) نیز یاد کنند.
افراد مبتلا به برخی از انواع پاراگانگلیوما ممکن است وزوز ضربانی داشته باشند. این افراد ممکن است دچار کم شنوایی انتقالی (CHL) نیز باشند. در این نوع کم شنوایی، صدا‌ها نمی‌توانند از گوش خارجی فرد به گوش داخلی منتقل شوند. افراد مبتلا به کم شنوایی انتقالی ممکن است صدا‌ها را به صورت ضعیف یا خفه بشنوند.
پاراگانگلیوما‌هایی که می‌توانند باعث وزوز ضربانی شوند شامل برخی از تومور‌هایی هستند که در استخوان‌های قاعده جمجمه فرد ایجاد می‌شوند. پاراگانگلیوما‌های ژوگولار در نزدیکی استخوان سوراخ ژوگولار و پاراگانگلیوما‌های تمپانیک در نزدیکی استخوان تمپورال فرد تشکیل می‌شوند. اگر فردی مبتلا به پاراگانگلیوما باشد، پزشکان ممکن است بتوانند صدای وزوز ضربانی را هنگام معاینه بشنوند.
تومور‌هایی که باعث وزوز ضربانی می‌شوند معمولا خوش‌خیم هستند، به این معنی که رشد غیرطبیعی در بدن فرد است، اما به دیگر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند و سرطانی نیستند.
بااین‌حال، برخی از تومور‌های خوش‌خیم که باعث وزوز ضربانی می‌شوند ممکن است علائم و مشکلات دیگری ایجاد کنند، مانند:
- آسیب عصب جمجمه‌ای
- گرفتگی صدا
- کم شنوایی
- درد
- فلج عصب جمجمه‌ای، مانند فلج بلز
- مشکل در بلع
تشخیص وزوز ضربانی در یک گوش
پزشکان می‌توانند علت زمینه‌ای وزوز ضربانی افراد را در بیشتر موارد شناسایی کنند. برای تشخیص صدای ضربانی، پزشکان ممکن است:
- سابقه پزشکی فرد، ازجمله هرگونه سابقه وزوز را بررسی کنند
- معاینه‌ای از گردن، جمجمه و پرده‌های گوش فرد، با استفاده از ابزاری برای نگاه کردن به داخل گوش‌ها انجام دهند
- ارزیابی‌های شنوایی برای بررسی میزان خوب شنیدن صدا‌های خاص در نویز پس‌زمینه، که ممکن است شامل ارزیابی‌های گفتاری و تن خالص باشد، انجام دهند
- درخواست آزمایشات خون بدهند
- از تست تمپانومتری برای بررسی این‌که چگونه پرده گوش فرد در پاسخ به هوا و صدا حرکت می‌کند، استفاده کنند
پزشکان همچنین ممکن است از اسکن‌های مختلفی برای محدود کردن علل احتمالی وزوز ضربانی در یک فرد (و تشخیص دقیق علت) استفاده کنند، مانند:
- MRI و CT scan برای بررسی عروق خونی در سر و گوش فرد
- آنژیوگرافی برای مشاهده داخل رگ‌های خونی فرد با استفاده از اشعه ایکس
- آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی برای بررسی هرگونه تنگی یا ناهنجاری در عروق خونی فرد
- آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری برای ایجاد تصاویر دقیق از جریان خون در گردن و سر فرد
- اسکن‌های فراصوت (التراسوند) برای بررسی جریان خون داخل گردن فرد
علاوه بر این، پزشکان ممکن است از این اسکن‌ها برای تعیین این‌که آیا فرد مبتلا به پاراگانگلیوما می‌باشد یا خیر، استفاده کنند.
درمان وزوز ضربانی در یک گوش
این‌که پزشکان کدام درمان وزوز ضربانی را تجویز می‌کنند، به علل و پیشرفت وزوز ضربانی بستگی دارد. شناسایی علت صدای ضربان‌دار برای درمان مناسب مهم است.
درمان‌های وزوز ضربانی عبارتند از:
- عمل جراحی
- مشاهده یا نگاه کردن و انتظار کشیدن برای دیدن این‌که آیا وضعیت بهبود می‌یابد یا خیر
- مدیریت پزشکی که ممکن است شامل تجویز دارو‌های خاص بسته به علت زمینه‌ای توسط پزشک باشد
پزشکان ممکن است برای کمک به کاهش یا مدیریت علائم، درمان‌های وزوز را به افراد مبتلا به وزوز ضربانی توصیه کنند، مانند:
- درمان بازآموزی وزوز
- درمان شناختی-رفتاری
- صوت درمانی
بااین‌حال، هیچ مطالعه‌ای بررسی نکرده است که این درمان‌ها چه میزان به افراد مبتلا به وزوز ضربانی کمک می‌کنند.
درمان اصلی پاراگانگلیوما، جراحی برای برداشتن تومور است. پزشکان ممکن است از انواع دیگر درمان نیز برای کاهش علائم ناشی از تومور استفاده کنند.
مراجعه به پزشک
اگر فردی علائم وزوز ضربانی را داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشکان می‌توانند به‌طور دقیق علت وزوز ضربانی فرد را تشخیص دهند و درمان مناسب را توصیه کنند.
شناسایی صحیح علت وزوز ضربانی برای درمان موفقیت‌آمیز مهم است. برخی از علل وزوز ضربانی، مانند بیماری قلبی-عروقی، ممکن است عوارض جدی داشته باشند. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری‌ها می‌تواند به بهبود چشم‌انداز فرد کمک کند.
خلاصه
افراد مبتلا به وزوز ضربانی اغلب صدا‌های ریتم‌دار از داخل بدن خود می‌شنوند. بیشتر افراد مبتلا به وزوز ضربانی این صدا‌ها را در گوش راست یا گوش چپ می‌شنوند. تغییرات در جریان خون فرد باعث وزوز ضربانی می‌شود. طیف وسیعی از مشکلات می‌توانند باعث این تغییرات شوند، ازجمله فشار خون بالا، تصلب شرایین و تومور‌هایی مانند پاراگانگلیوما.
پزشکان از روش‌های مختلفی مانند ارزیابی‌های شنوایی، اسکن‌های تصویربرداری و معاینه فیزیکی برای تشخیص علت وزوز ضربانی در فرد استفاده می‌کنند. تشخیص دقیق برای درمان موفقیت‌آمیز وزوز ضربانی مهم است. بنابراین، اگر کسی معتقد است که در یک گوش مبتلا به وزوز ضربانی است، باید به پزشک مراجعه کند.
