کودکان به‌طور معمول اولین کلمات خود را بین 7 تا 12 ماهگی می‌گویند. البته آن‌ها معمولا با سرعت‌های مختلفی رشد می‌کنند. بسیاری دیرتر از حد میانگین شروع به صحبت می‌کنند و این مسئله به‌ندرت باعث نگرانی می‌شود.
در ادامه مقاله، زمانی که کودک شروع به صحبت میکند، نحوه یادگیری زبان و مواردی را که باعث تأخیر می‌شوند، بررسی خواهیم کرد.
اولین کلمات
کودکان با سرعت‌های مختلفی به مراحل رشد زبان می‌رسند و این کاملا طبیعی است.
به‌طور میانگین، آن‌ها اولین کلمات خود را بین 12-7 ماهگی می‌گویند و در حال ساخت جملات منسجم تا 3-2 سالگی هستند.
زبان در کنار سایر مهارت‌ها مانند مهارت‌های مربوط به حرکت رشد میکند. در نتیجه، بسیاری از کودکان اولین کلمات خود را نزدیک به زمان شروع راه رفتن، تقریبا در 12 ماهگی می‌گویند.
مراحل یادگیری زبان
یادگیری زبان کلامی فرایندی پیچیده است. آن به کودک کمک میکند که نیازهای خود را بیان کند و می‌تواند بینشی مهم در مورد بقیه جهان ارائه دهد.
موسسه ملی سلامت امریکا (NIH) جدول زمانی تقریبی زیر را برای رشد زبان ارایه می‌دهد:
- 0-3 ماهگی: نوزادان صدای والدین را تشخیص می‌دهند و صداهایی تولید می‌کنند که احساسات آن‌ها را بیان میکند.
- 4-6 ماهگی: آن‌ها به تغییرات لحن پاسخ می‌دهند، صداها را با چشم دنبال می‌کنند و غان‌وغون می‌کنند.
- 7 ماهگی تا 1 سالگی: آن‌ها کلمات ابتدایی را می‌فهمند، به درخواست‌های ساده پاسخ می‌دهند و از دستان خود برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. در اواخر این دوره، آن‌ها ممکن است از چند کلمه استفاده کنند.
- 1-2 سالگی: کودکان سوالات ساده را می‌فهمند داستان‌ها را دنبال می‌کنند و به‌طور مرتب کلمات جدیدی را انتخاب می‌کنند. آن‌ها همچنین ممکن است شروع به گفتن کلمات برای طرح سوال یا بیان نیازها کنند.
- 2-3 سالگی: خردسالان شروع به ردیف کردن عبارات می‌کنند و به‌هم پیوسته صحبت می‌کنند. آن‌ها معمولا می‌توانند به بیشتر چیزهای اطرافشان اشاره کنند.
- 3-4 سالگی: آن‌ها می‌توانند فعالیت‌ها را توصیف کنند، از جملات پیچیده‌تری استفاده کنند و روان‌تر صحبت کنند.
- 4-5 سالگی: آن‌ها از جملات با جزئیات استفاده می‌کنند، داستان می‌گویند و می‌توانند به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
چگونه کمک کنیم
والدین می‌توانند به تشویق رشد زبان کمک کنند. اگر کودکی با سرعت کمتری به مراحل رشد زبان برسد، ممکن است نیاز به حمایت اضافی والدین و دیگر مراقبان کودک یا متخصص گفتار داشته باشد.
انجمن گفتار-زبان-شنوایی امریکا روش‌های زیر را برای کمک به نوزادان و خردسالان در مراحل مختلف توصیه میکند:
تولد تا 2 سالگی
برای کمک به رشد مهارت‌های زبانی:
- وقتی کودک می‌خندد و صدا تولید میکند، به او پاسخ دهید.
- از صداهایی مانند «ما» و «دا» استفاده کنید.
- با آن‌ها صحبت کنید.
- دنیای اطرافشان را روایت کنید، مانند شمردن یا توصیف رنگ اشیا.
- برای کودک کتاب بخوانید.
- از حرکاتی مانند اشاره استفاده کنید.
2-4 سالگی
شخص باید:
- واضح، با دستور زبان صحیح با کودک نوپا صحبت کند.
- آنچه را می‌گویند، تکرار کند.
- کلمات‌شان را به جملات بسط دهد.
- به آن‌ها کمک کند سوال کنند.
- از آن‌ها بخواهد از بین چند گزینه انتخاب کنند، مثلا با پرسیدن آنچه برای شام می‌خواهند.
- ترانه‌ها و ریتم‌های مهد کودک را بخواند.
- تصاویر یا اشیا را ارائه دهد و درباره آن‌ها سوال کند.
4-6 سالگی
با داشتن کودکی در این محدوده سنی، فرد باید:
- گفتار آن‌ها را تحسین کند.
- از موقعیت‌ها استفاده کند، مانند این‌که از کودک بخواهد «اسباب بازی را از وسط اتاق بردارد.»
- اشیا را توصیف کند و از کودک بخواهد آن‌ها را شناسایی کند.
- گروه‌بندی‌ها را توصیف کند، برای مثال حیوانات حیات را توصیف کند و از کودک مثال بخواهد.
- از آن‌ها بخواهد راهنمایی کند یا مکان چیزی را توصیف کند.
- آن‌ها را در کارهای روزمره همراه کند و در موردشان بحث کند.
- همچنین، درباره مراحل بازی یا داستان‌های کتاب یا نمایش تلویزیونی بحث کند.
چه عواملی می‌توانند باعث تأخیر شوند؟
عوامل مختلفی می‌توانند در رشد زبان تأثیر گذارند. در بسیاری از موارد، صبوری و برداشتن گام‌های اضافی برای حمایت از رشد گفتار، تمام چیزی است که لازم است.
در برخی کودکان، تأخیر در زبان بیانگر اختلالات گفتاری است. با این حال، این‌ها تاحدی غیرمعمول است.
در ایالات متحده، حدود 5% کودکان و نوجوانان 17-3 سال در 12 ماه گذشته حداقل 1 هفته به اختلال گفتاری مبتلا شده‌اند. در همین بازه زمانی، 3% از کودکان در این محدوده سنی حداقل یک هفته دچار اختلال زبان شده‌اند.
در همین حال، داشتن اختلال شنوایی ممکن است در رشد زبان تأثیر بگذارد. در ایالات متحده، از هر 1000 کودک 3-2 نفر از بدو تولد دچار مشکلات شنوایی می‌شوند.
برخی از علائم اختلال گفتار، زبان یا شنوایی در نوزادان و کودکان خردسال عبارتند از:
- 0-3 ماهگی: کودک ممکن است لبخند نزند و تعامل نداشته باشد.
- 4-7 ماهگی: ممکن است غان و غون نکند.
- 7-12 ماهگی:کودک به‌ندرت صدا درمی‌آورد و هیچ اشاره‌ای ندارد.
- 7 ماهگی تا 2 سالگی: کودک خردسال یا نوپا ممکن است چند کلمه بگوید و در درک گفتار دیگران مشکل داشته باشد.
- 2-3 سالگی: آن‌ها ممکن است کمتر از 50 کلمه بگویند و به‌ندرت با کودکان دیگر ارتباط برقرار کنند یا بازی کنند.
- 3-3/5 سالگی: ممکن است در مراحل آغاز خواندن و نوشتن مشکل داشته باشند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
همه نوزادان به‌طرز متفاوتی رشد می‌کنند. بعضی از آن‌ها بلافاصله زبان را یاد می‌گیرند، در حالی که بعضی دیگر این‌گونه نیستند. بعضی از نوزادان زود صحبت کردن را شروع می‌کنند، اما استفاده از جملات به‌هم پیوسته بیش از آنچه که انتظار می‌رود طول می‌کشد.
در بیشتر موارد، تاخیر در رشد زبان نشان‌دهنده وجود اختلال نیست. اما برخی از نوزادان و کودکان خردسال نیاز به حمایت و فعالیت‌های اضافی دارند که گفتارشان را تشویق کند.
در موارد کمی، اختلال گفتاری، زبانی یا شنوایی درگیر است و علائم ممکن است از سنین پایین وجود داشته باشند. ارائه این موارد با متخصص بسیار مهم است.
همچنین مهم است که در تمام قرارهای توصیه‌شده متخصص اطفال شرکت کنید، پزشک باید رشد کودک را ارزیابی کند. از فرصت برای طرح سوال و هرگونه نگرانی استفاده کنید.
خلاصه
متخصصان سلامت به‌طور میانگین، برنامه‌های زمانی مشخصی را درباره زمان‌بندی مراحل رشد نوزادان مانند استفاده از اولین کلمات خود ارائه می‌دهند. بااین‌حال، سرعت رشد زبان در نوزادان متفاوت است.
به‌ندرت، اختلالی مسئول تأخیر در رشد زبان است. اگر کودکی علائم اختلال گفتاری، زبانی یا شنوایی را نشان داد، با متخصص تماس بگیرید.
