سمعک استخوانی قابل کاشت (BAHA) و کاشت حلزون (Cochlear Implant)، دستگاههایی هستند که میتوانند کیفیت شنوایی افراد را بهبود ببخشند. این دستگاهها به روشهای مختلفی کار میکنند و هرکدام مزایا و معایب خاصی دارند.
افرادی که کم شنواییشان به گونهایست که به استفاده از سمعک پاسخ نمیدهد و میخواهند توانایی شنیداری خود را تقویت کنند، ممکن است واجد شرایط استفاده از کاشت حلزون یا سمعک استخوانی قابل کاشت باشند.
این دستگاهها شنوایی را بهطور کامل بازیابی نمیکنند، بلکه به افراد کمک میکنند تا گفتار و صداهای دیگر را بهطور موثرتری درک کرده و تشخیص دهند. این مورد ممکن است به برخی افراد کمک کند تا کم شنوایی خود را مدیریت کرده و با آن کنار بیایند.
این مقاله بهطور مفصل به سمعک استخوانی کاشتنی و کاشت حلزون میپردازد و این دو را با هم مقایسه میکند.
سمعک استخوانی قابل کاشت و کاشت حلزون چیست؟
سمعک استخوانی قابل کاشت و کاشت حلزون هر دو دستگاههایی هستند که پزشکان میتوانند برای ایجاد حس صدا در افراد مبتلا به کم شنوایی کاشت کنند.
افراد مبتلا به کم شنوایی شدید تا عمیق که میخواهند توانایی شنیداری خود را بهبود بخشند، درصورتی که سمعکهای معمول برایشان کافی نباشد، ممکن است دستگاهی قابل کاشت انتخاب کنند.
یکی از تفاوتهای اصلی بین این دو دستگاه، نوع کم شنوایی است که میتوانند درمان کنند. سمعک استخوانی قابل کاشت بهطور کلی به مدیریت کم شنوایی انتقالی یا آمیخته، که بر گوش میانی تاثیر میگذارد، کمک میکند؛ درحالیکه کاشت حلزون به کم شنوایی حسیعصبی، که بر گوش داخلی تاثیر میگذارد، کمک میکند.
سمعک استخوانی کاشتنی و کاشت حلزون، کم شنوایی را درمان نمیکنند و شنوایی کامل را بازیابی نمیکنند. این دستگاهها حس صدا را ارائه میکنند و میتوانند به افراد کمک کنند تا صداهای خاصی را در محیطها و بسترهای مختلف تمییز داده و درک کنند. ممکن است شخص مجبور باشد تفسیر صداهایی که از طریق دستگاه دریافت میکند را در طول زمان بیاموزد.
سمعک استخوانی قابل کاشت
سمعک استخوانی قابل کاشت، بهرغم اسمش، سمعک نیست بلکه دستگاهی مصنوعی است که پزشک طی فرایند جراحی کوچکی آن را به قسمتی از جمجمه در پشت گوش متصل میکند.
این دستگاه دارای سه جزء است:
- پردازشگر صدا: این قسمت، دستگاه کوچکی است که به تکیهگاه یا اتصالدهندهای که از پوست بیرونزده است متصل میشود. پردازشگر صدا، ارتعاشات را از طریق تکیهگاه منتقل میکند.
- تکیهگاه (abutment) خارجی: این قسمت، ارتعاشات صدا را از پردازشگر صدا به دستگاه تیتانیومی کوچکی که پزشک در استخوان پشت گوش کاشت میکند، منتقل میکند.
- کاشت (ایمپلنت) تیتانیومی: وقتی صداها از پردازشگر صدا، از طریق تکیهگاه به ایمپلنت منتقل میشوند، استخوانهای نزدیک گوش را مرتعش کرده و فیبرهای عصبی مربوط به شنوایی را تحریک میکنند.
جراحی کاشت سمعک استخوانی معمولا عملی سرپایی و جزئی است که نیاز به بیحسی موضعی دارد.
کاشت حلزون
کاشت حلزون دستگاهی پیچیده است که اعصاب شنوایی را برای بازنمایی صوت تحریک میکند. دستگاه سیگنالهایی را از عصب شنوایی به مغز ارسال میکند و مغز آنها را صدا تفسیر میکند.
نحوه شنیدن فرد از طریق کاشت حلزون با شنوایی معمولی متفاوت است. بهطور کلی زمان میبرد تا فرد به شنوایی از طریق دستگاه کاشت حلزون عادت کند.
کاشت حلزون بخشی خارجی دارد که پشت گوش قرار میگیرد و بخشی دارد که پزشک با جراحی آن را زیر پوست قرار میدهد.
کاشت حلزون شامل موارد زیر است:
- میکروفون: صداها را ضبط میکند و آنها را به پردازشگر گفتار منتقل میکند.
- پردازشگر گفتار: پردازشگر گفتار صداهای خاصی را مرتب میکند و آنها را بهعنوان سیگنال به محرک ارسال میکند.
- محرک فرستنده و گیرنده: این قسمت، سیگنالها را به تکانههای الکتریکی تبدیل میکند و آنها را به آرایهای الکترودی منتقل میکند.
- آرایه الکترودی: این الکترودهای گروهبندیشده، تکانههای الکتریکی را از محرک جمعآوری کرده و به قسمتهای مختلف عصب شنوایی منتقل میکنند تا اصوات را بازنمایی کنند.
روش جراحی کاشت حلزون معمولا نیاز به بیهوشی عمومی دارد. بااینحال، این روش ممکن است خطرات بیشتری نسبت به کاشت سمعک استخوانی داشته باشد، زیرا جراحان برای قرار دادن دستگاه باید به حلزون گوش داخلی دسترسی داشته باشند.
جدول مقایسهای سمعک استخوانی قابل کاشت و کاشت حلزون
سمعک استخوانی قابل کاشت و کاشت حلزون به روشهای مختلفی کار میکنند و هر کدام مزایا و معایب احتمالی متعددی دارند. پزشک متخصص گوش یا شنواییشناس میتواند به فرد کمک کند تصمیم بگیرد که کدام دستگاه برای نیازهایش مناسبتر است.
سمعک استخوانی قابل کاشت | کاشت حلزون | |
مزایا | – توانایی فرد در دریافت گفتار را بهبود میبخشد
– راحتی بهتری نسبت به سمعک فراهم میکند – معمولا جراحی کوچکی است که نیازی به بیهوشی عمومی ندارد – فرد میتواند برای راحتی یا پیشگیری از خیس شدن، دستگاه را جدا کند – ارزانتر از کاشت حلزون است |
– درک واضحتری از گفتار نسبت به سمعک استخوانی کاشتنی ارائه میدهد
– میتواند به فرد کمک کند صداها، ازجمله صدای پا، موسیقی و اصوات گفتاری را از هم تمییز دهد – میتواند برای افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق و کسانی که قادر به استفاده از سمعک یا BAHA نیستند، مفید باشد |
معایب | – شامل تکیهگاه بیرونزده از پوست است که نیاز به مراقبت روزانه دارد
– ممکن است برای افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق موثر نباشد – خطر عوارض جانبی جزئی ناشی از جراحی دارد |
– نیاز به جراحی کاشت تحت بیهوشی عمومی دارد
– ممکن است در اثر جراحی، منجر به عوارض جانبی مختلفی شود – از سمعک استخوانی قابل کاشت گرانتر است – ممکن است مانع از انجام برخی اقدامات پزشکی مانند MRI شود – متکی به باتری است که نیاز به تعویض دارد – اگر خیس شود ممکن است بهدرستی عمل نکند – ممکن است به مرور زمان به تعویضهای قطعات گرانقیمت نیاز داشته باشد – ممکن است برای کمک به فرد برای درک گفتار نیاز به درمان وجود داشته باشد |
مناسبترین برای افرادی که | – کم شنوایی انتقالی دارند، بهدلیل مشکلی که مانع رسیدن صدا به گوش داخلی میشود
– کم شنوایی یکطرفه دارند که همان کم شنوایی در یک گوش است – عفونتهای مزمن گوش یا ناهنجاریهای گوش مادرزادی دارند که مانع استفاده از سمعک میشود – کم شنوایی ملایم تا متوسط دارند |
– کم شنوایی عمیق یا ناشنوایی دائمی داشته باشند
– نمیتوانند از سمعک استفاده کنند – سمعک یا دستگاه BAHA برایشان کافی نبوده است – کم شنوایی حسیعصبی دارند |
خطرات | – عفونتهای پوستی
– واکنشهای پوستی – پزشکان نمیتوانند به همجوشی بین استخوان و دستگاه دست یابند – بافت اسکار برجسته و ضخیم – رشد بیش از حد پوست |
– خطرات بیهوشی عمومی
– عفونت – مننژیت – آسیب به عصب صورتی – بیحسی در نزدیکی گوش – تجمع خون یا مایع در محل زخم – وزوز گوش – نشت مایع مغزینخاعی – تغییر در مزهها – سرگیجه و گیجی – از دست دادن شنوایی باقیمانده – تغییر در درک صدا – پس زدن دستگاه |
فرد میتواند تمام خطرات و مزایای دستگاهها را با شنواییشناس خود در میان بگذارد.
خلاصه
سمعکهای استخوانی قابل کاشت و کاشت حلزون دستگاههای قابل کاشتی هستند که میتوانند به بهبود یا ایجاد حس صدا کمک کنند. دستگاهها کم شنوایی را درمان نمیکنند و توانایی شنوایی را بهطور کامل بازیابی نمیکنند؛ بلکه میتوانند کیفیت شنوایی فرد را بهبود بخشند.
سمعک استخوانی قابل کاشت دستگاهیست که پزشک میتواند آن را طی جراحی کوچکی در استخوان پشت گوش کاشت کند. این دستگاه استخوانهای نزدیک گوش را مرتعش میکند تا حس صدا ایجاد کند. این دستگاه معمولا برای کسانی که کم شنوایی انتقالی ملایم تا متوسط دارند، مناسب است.
کاشت حلزون به جراحی جامعتری نیاز دارد که شامل دسترسی به گوش داخلی میباشد. این دستگاه میتواند به بهبود کیفیت شنوایی در افراد مبتلا به کم شنوایی حسیعصبی عمیق کمک کند. این دستگاه ارتعاش صدا را به تکانههای الکتریکی تبدیل میکند و مغز آن را بهعنوان صدا تفسیر میکند. ممکن است فرد برای یادگیری نحوه شنیدن با دستگاه کاشت حلزون نیاز به درمان داشته باشد.