ممکن است متوجه آن نباشید، اما بسیاری از افراد همیشه مبتلا به کم شنوایی در هر دو گوش به یک اندازه نمی‌شوند. در امریکا، کم شنوایی در یک گوش سالانه ۶۰۰۰۰ نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از هر ۱۰۰۰ کودک، ۱ کودک با کم شنوایی یک‌طرفه متولد می‌شود و ۳% از کودکان در سن مدرسه به کم شنوایی یک‌طرفه مبتلا هستند. به این نوع ناشنوایی یک‌طرفه، کم شنوایی یک‌طرفه (unilateral hearing loss) نیز می‌گویند. افرادی که با کم شنوایی یک‌طرفه زندگی می‌کنند با چالش‌های منحصربه‌فردی روبرو هستند. خوشبختانه، اکنون با تکنولوژی‌های پیشرفته، سمعک‌های متعددی در دسترس هستند که به‌طور خاص برای کم شنوایی یک‌طرفه طراحی شده‌اند. این به شما امکان می‌دهد به زندگی کامل و فعال ادامه دهید.
کم شنوایی یک‌طرفه چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
کم شنوایی یک‌طرفه بیماری است که در آن شنوایی در یک گوش طبیعی است، در حالی که گوش دیگر کم شنوایی قابل‌توجهی دارد. زمانی که شما کم شنوایی یک‌طرفه را تجربه می‌کنید، مشکلات زیادی وجود دارد. برای مثال، ممکن است در درک گفتار در محیط‌هایی با نویز پس‌زمینه زیاد، مانند جلسات عمومی یا مهمانی، مشکل داشته باشید.
همچنین ممکن است در مکان‌یابی صدا (توانایی تشخیص دقیق این‌که صدا از کجا می‌آید)، وزوز گوش و کشف صدا از سمت گوش کم شنوا مشکل داشته باشید. اگر با کم شنوایی یک‌طرفه زندگی می‌کنید، ممکن است اغلب در موقعیت‌های خاص روزمره با مشکل مواجه شوید و استرس و اضطراب بیشتری را تجربه کنید. این مسائل به این دلیل رخ می‌دهند که کم شنوایی یک‌طرفه با شنوایی جهت‌دار تداخل ایجاد می‌کند.
شنوایی جهت‌دار چیست؟
شنوایی جهت‌دار توانایی تعیین منشا صدا‌های معین است. این اتفاق با شنوایی دوگوشی یا شنوایی سالم با هر دو گوش امکان‌پذیر می‌شود. شنوایی دوگوشی به شما کمک می‌کند، منبع صدا‌ها را پیدا کنید و نویز پس‌زمینه را حذف کنید. هنگامی که شما به کم شنوایی یک‌طرفه مبتلا هستید، ممکن است پدیده‌ای به‌نام «اثر سایه سر» را تجربه کنید. در این حالت صدا‌هایی که از سمت گوش کم شنوا منشا می‌گیرند، توسط مغز پردازش نمی‌شوند.
این امر به‌ویژه در مورد صدا‌هایی که در محدوده فرکانس بالا هستند، صدق می‌کند. صدا‌های همخوان، در مقایسه با واکه‌ها، در محدوده فرکانس بالا ارائه می‌شوند، بنابراین در صورت وجود کم شنوایی یک‌طرفه، ممکن است مقدار زیادی از مکالمه را از دست داد. بدون شنوایی جهت‌دار، درک گفتار و برقراری ارتباط موفقیت‌آمیز در موقعیت‌هایی با نویز محیطی زیاد ممکن است بسیار دشوار باشد.
علل کم شنوایی یک‌طرفه
کارشناسان علل بسیاری را برای کم شنوایی یک‌طرفه تعیین کرده‌اند که عبارتند از:
• کم شنوایی مادرزادی
• آکوستیک نوروما، تومور خوش‌خیم در حال رشد بر روی عصب شنوایی
• برخی از عفونت‌های ویروسی
• صدمات ضربه مغزی
• اختلالاتی مانند بیماری منییر
• سرخک یا اوریون دوران کودکی
به‌رغم علل متعدد کم شنوایی یک‌طرفه، راه‌حل‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا با کم شنوایی یک‌طرفه (UHL) زندگی کنید.
سمعک برای کم شنوایی یک‌طرفه
تکنولوژی‌های نوآورانه‌ای از تولیدکنندگان بزرگ سمعک وجود دارند که به‌طور خاص برای کمک به کم شنوایی یک‌طرفه طراحی شده‌اند. برای کسانی که شنوایی طرف مقابل (شنوایی طبیعی در گوش بهتر) دارند و فقط کم شنوایی خفیفی در گوش دیگر دارند، سمعک‌های مرسوم امکان‌پذیر است. اگر شنوایی طرف مقابل طبیعی و کم شنوایی شدید در گوش دیگر را تجربه کردید، دستگاه‌هایی وجود دارند که صدا را از سمت آسیب‌دیده گرفته و به سمت با شنوایی طبیعی می‌فرستند. این دستگاه سیستم مسیریابی دگرطرفی سیگنال یا کراس (Contralateral Routing of Signals) است. دو نوع تکنولوژی سمعک وجود دارند که از فناوری کراس استفاده می‌کنند که به سمعک‌های کراس و بای‌کراس معروف هستند.
سمعک کراس چیست؟
سمعک کراس (CROS) از دو دستگاه در گوش تشکیل شده است: یک میکروفون که در گوش کم شنوا استفاده می‌شود و یک گیرنده که در گوش بهتر استفاده می‌شود. میکروفون صدا را از سمت بدون شنوایی دریافت می‌کند و آن را به گیرنده در گوش بهتر می‌فرستد. سمعک‌های CROS با بازتولید تجربه شنوایی دوگوشی استاندارد عمل می‌کنند و درک گفتار در محیط‌های نویزی پیچیده و تعیین دقیق محل صدا را آسان‌تر می‌کنند. سیستم‌های کراس قدیمی با سیم کار می‌کردند، اما بسیاری از دستگاه‌ها اکنون از فناوری و عملکرد بی‌سیم پیشرفته با استفاده از سیگنال‌های رادیویی استفاده می‌کنند. سازندگان سمعک، دستگاه‌های داخل گوشی و پشت گوشی می‌سازند که ظریف و راحت هستند. همچنین سیستم‌های کراسی وجود دارند که از طریق انتقال استخوانی عمل می‌کنند، به‌طوری که دستگاهی با جراحی کاشت می‌شود و با ارسال ارتعاشات از طریق استخوان‌های مجرای گوش به گوش کم شنوا عمل می‌کند. یکی دیگر از گزینه‌ها برای درمان کم شنوایی یک‌طرفه کاشت حلزون است.
سمعک بای‌کراس چیست؟
سمعک BiCROS (میکروفون‌های دوطرفه با مسیریابی سیگنال طرف مقابل) برای افرادی طراحی شده است که دارای کم شنوایی دوطرفه یا کم شنوایی در هر دو گوش هستند. سیستم بای‌کراس شامل یک میکروفون که صدا‌ها را از گوش با شنوایی کم یا بدون شنوایی دریافت می‌کند و یک گیرنده در گوش با شنوایی بهتر است. گوش با شنوایی بهتر صدا‌های ارسال‌شده توسط میکروفون را پردازش می‌کند. سمعک مرسوم در گوش با شنوایی بهتر، صدا‌هایی را تقویت می‌کند که از سمت گوش بدون شنوایی به آن ارسال می‌شود.
تفاوت سمعک کراس با بای‌کراس
تفاوت سمعک‌های CROS و BiCROS در این است که سیستم کراس برای افرادی طراحی شده است که در یک گوش شنوایی ندارند و در گوش دیگر شنوایی نزدیک به طبیعی دارند. سیستم بای‌کراس برای افرادی طراحی شده است که در یک گوش کم شنوایی کامل و در گوش دیگر کم شنوایی متوسط دارند. در سیستم بای‌کراس، میکروفون سمت بدون شنوایی صدا را دریافت کرده و آن را به سمت دارای کم شنوایی می‌فرستد. سمعک مرسوم صدای دریافتی از طرف دیگر را تقویت می‌کند. دستگاه کراس هیچ‌گونه تقویت‌کننده‌ای برای تقویت صدای دریافت شده از میکروفون ندارد.
قیمت سمعک کراس و بای‌کراس
بیشتر کمپانی‌ها، تکنولوژی کراس و بای‌کراس برای سمعک‌های خود تولید می‌کنند. البته کیفیت محصولات کراس بین کمپانی‌ها تاحدی متفاوت است و این عامل می‌تواند در قیمت سمعک کراس تاثیرگذار باشد. با توجه به کمپانی تولیدکننده، قیمت سمعک کراس از 15,000,000 تومان تا 20,000,000 تومان است.
نتیجه‌گیری
با سمعک‌های CROS و BiCROS، ممکن است در انتقال صدا از گوش ضعیف‌تر به گوش با شنوایی بهتر، تاخیر وجود داشته باشد که برای برخی از کاربران ممکن است آزاردهنده باشد. اما، به‌طور کلی، تکنولوژی کراس می‌تواند ابزار مفیدی برای افراد مبتلا به ناشنوایی یک‌طرفه یا کم شنوایی نامتقارن باشد، به آن‌ها این امکان را می‌دهد صدا‌ها را از هر دو طرف بشنوند و توانایی آن‌ها را در تعیین منبع صدا بهبود می‌بخشد. با این حال، برای افراد مهم است که پیش از تصمیم‌گیری در مورد استفاده یا عدم استفاده از سمعک، در مورد مزایا و معایب سمعک کراس با شنوایی‌شناس مشورت کنند.
