چگونه می‌توان لکنت زبان را متوقف کرد یا کاهش داد

لکنت زبان (stuttering)، یکی از اختلالات گفتاری است. افرادی که لکنت زبان دارند ممکن است اصوات، هجاها یا کلمات را تکرار کنند یا ممکن است صداها را طولانی کنند. همچنین ممکن است در جریان طبیعی گفتار، همراه با بیان حالات یا حرکات غیرمعمول، وقفه‌هایی ایجاد شود.

لکنت زبان بیش از 70 میلیون نفر در سراسر جهان؛ ازجمله بیش از 3 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می‌دهد. آن در مردان شایع‌تر از زنان است. برخی از افراد لکنت زبان را گیرکردن زبان یا اختلال روانی گفتار در کودکی می‌دانند.

تقریباً 10-5%  از كودكان در برهه‌ای از زندگی دچار لکنت می‌شوند، اما بیشتر آن‌ها معمولا طی چند ماه یا چند سال بر آن غلبه می‌کنند. مداخله زودهنگام می‌تواند به کودکان در غلبه بر لکنت زبان کمک کند. 

بااین‌حال، در 1 نفر از هر 4 نفر از این کودکان، لکنت تا بزرگسالی ادامه دارد و می‌تواند به اختلال ارتباطی مادام‌العمر تبدیل شود.

در این مقاله، ما راهکارهایی را شرح می‌دهیم که افراد دارای لکنت می‌توانند برای کاهش این اختلال گفتاری استفاده کنند. ما همچنین روش‌هایی را بیان می‌کنیم که والدین و پرستاران کودک می‌توانند به کودکان در غلبه بر لکنت زبان کمک کنند.

راهکارهایی سریع برای کاهش لکنت زبان

هیچ درمان سریعی برای لکنت زبان وجود ندارد. بااین‌حال، شرایط خاص – مانند استرس، خستگی یا فشار– می‌توانند لکنت را بدتر کنند. با مدیریت این شرایط، تا حد امکان افراد ممکن است بتوانند جریان گفتار خود را بهبود بخشند.

با توجه به این نکته، راهکارهای زیر ممکن است مفید باشد:

آرام صحبت کردن را تمرین کنید

آهسته و آگاهانه صحبت كردن می‌تواند استرس و علائم لكنت را كاهش دهد. تمرین هر روز آرام صحبت کردن می‌تواند مفید باشد.

برای نمونه، افراد می‌توانند زمانی که تنها هستند با صدای بلند و با سرعت آرام، خواندن را امتحان کنند. سپس، وقتی این مهارت را کسب کردند، می‌توانند هنگام صحبت با دیگران از این سرعت استفاده کنند.

گزینه دیگر افزودن مکثی کوتاه بین عبارات و جملات برای کمک به کُند کردن گفتار است.

از کلماتی که باعث لکنت می‌شوند پرهیز کنید

افرادی که لکنت زبان دارند، نباید احساس کنند که مجبور به استفاده از کلمات خاص هستند،  اگر این کلمات ترجیح آن‌ها نیست. 

برخی از افراد ممکن است بخواهند از کلمات خاصی که باعث لکنت آن‌ها می‌شود اجتناب کنند. در این حالت، تهیه فهرستی از این کلمات و یافتن گزینه‌های جایگزین برای استفاده مفید خواهد بود.

ذهن‌آگاهی را امتحان کنید

ذهن‌آگاهی روشی اثبات‌شده برای کاهش اضطراب و استرس است. مطالعه‌ای نشان می‌دهد که بین تأثیرات ذهن‌آگاهی و ابزارهای لازم برای مدیریت لکنت هم‌پوشانی وجود دارد، ازجمله: 

• کاهش استفاده از راهکارهای اجتناب، مانند کمتر صحبت کردن
• کنترل عاطفی بهبودیافته
• پذیرش 

به گفته نویسندگان مطالعه‌ای موردی در سال 2018، افزودن مراقبه ذهن‌آگاهی به برنامه درمانی لکنت زبان ممکن است برای برخی مفید باشد.

برای تمرین ذهن‌آگاهی، شرکت در کلاس، دانلود اپلیکیشن یا تماشای آنلاین فیلم را در نظر بگیرید.

درمان‌های طولانی‌مدت لکنت زبان

وقتی افراد در مراحل اولیه شروع  لکنت زبان را نشان می‌دهند، درمان معمولا بهترین نتیجه را دارد. والدین و پرستاران کودکانی که دچار لکنت هستند باید در نظر بگیرند که به گفتاردرمانگر مراجعه کنند اگر:

• آن‌ها 3-6  ماه لکنت دارند 
• آن‌ها علائم تقلا با لکنت مانند لرزش لب را نشان می‌دهند
• سابقه خانوادگی لکنت یا سایر اختلالات ارتباطی وجود دارد

لکنت زبان ممکن است کاملا متوقف نشود، اما درمان در هر سنی باعث بهبود روانی گفتار، ایجاد اعتماد به نفس در فرد و کمک به او در مدرسه، کار و محیط اجتماعی است.

درمان‌های لکنت زبان عبارت‌اند از:

گفتار درمانی

گفتاردرمانگر می‌تواند به افراد آموزش دهد که:

• سرعت گفتارشان را کاهش دهند
• هنگام لکنت توجه کنند
• موقعیت‌هایی را که لکنت در آن‌ها بدتر می‌شود، مدیریت کنند
• روی الگوی گفتاری روان کار کنند

تحقیقات حاکی از آن است که گفتار درمانی بهترین درمان برای بزرگسالان و کودکانی است که لکنت زبان دارند و شواهد زیادی از کارآیی آن پشتیبانی می‌کند.    

درمان شناختی–رفتاری (CBT) 

درمان شناختی–رفتاری، نوعی روان‌درمانی است که به افراد کمک می‌کند طرز تفکر خود را تغییر دهند و رفتار خود را متناسب با آن تغییر دهند. آن برای لکنت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ارتباط مستقیم
• آموزش به فرد درباره لکنت 
• زمزمه کردن
• حل مسئله
• تمریناتی برای افزایش طول صداها
• تکنیک‌های آرام سازی، ازجمله تنفس عمیق
• به چالش کشیدن افکار بیهوده

درمان شناختی–رفتاری ممکن است منجر به تغییرات مثبت در افکار و نگرش‌ها در مورد لکنت شود و اضطراب مربوط به لکنت را کاهش دهد.

دستگاه‌های الکترونیکی

دستگاه‌های الکترونیکی برای کمک به افراد در مدیریت گفتار و بهبود روانی گفتار خود در دسترس هستند. برخی از این دستگاه‌ها به افراد در کاهش سرعت گفتار کمک می‌کنند. سایر دستگاه‌ها گفتار را تقلید می‌کنند به‌طوری که به نظر می‌رسد فرد هم‌زمان با دیگری صحبت می‌کند.

طبق گفته موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی امریکا، صحبت هم‌زمان با شخص دیگر ممکن است به‌طور موقت لکنت زبان را کاهش دهد.

دارو

برخی از داروهایی که پزشکان برای لکنت زبان تجویز می‌کنند عبارت‌اند از:

• آلپرازولام (Xanax)، داروی ضداضطراب
• سیتالوپرام (Celexa ، ضدافسردگی 
• کلومیپرامین (Anafranil ، ضدافسردگی 

بااین‌حال، انجمن لکنت زبان توصیه می‌کند که این داروها برای بیشتر مردم موثر نیستند. حتی وقتی که موثر باشند، مردم گزارش می‌کنند که بهبود نسبتا کم است.

بنیاد ملی لکنت پیشنهاد می‌دهد که داروها هنگامی که افراد استفاده از آن‌ها را با گفتار درمانی ترکیب می‌کنند، بهترین نتیجه را می‌دهند.

حمایت 

مهم است که والدین و مراقبان از کودکانی که لکنت دارند حمایت کنند. آن‌ها می‌توانند این کار را با روش‌های زیر انجام دهند:

• گوش دادن با دقت و استفاده از ارتباط چشمی مناسب
• خودداری از تکمیل کلمات یا عبارات برای کودک
• پرهیز از قطع کردن صحبت، اصلاح یا انتقاد از کودک
• اجتناب از تمرکز روی لکنت و استفاده از عباراتی مانند «آرام باش» یا «خونسردی خودت را حفظ کن»، زیرا این باعث می‌شود کودک احساس دستپاچگی بیشتری داشته باشد
• صحبت آرام و آگاهانه با کودکان دارای لکنت زبان، زیرا ممکن است سرعت صحبت بزرگسالان را هنگام صحبت الگو قرار دهند
• به حداقل رساندن استرس در خانه، زیرا استرس می‌تواند لکنت را بدتر کند
• کاهش مواجهه کودک با موقعیت‌هایی که احساس فشار یا عجله می‌کند و موقعیت‌هایی که آن‌ها را ملزم به صحبت در مقابل دیگران می‌کند
• اگر در مدرسه به دلیل لکنت زبان کودک تحقیر می‌شود با معلم صحبت کنید

گروه‌های خودیاری

ارتباط با افرادی که لکنت زبان دارند می‌تواند برای بسیاری از افراد مفید باشد. گروه‌های خودیاری افراد را قادر می‌سازد منابع بیشتر و حمایتی از لکنت را کشف کنند.

علل لکنت زبان

محققان علت دقیق لکنت زبان را نمی‌دانند. بر اساس دانش فعلی، آن‌ها به‌طور معمول لکنت را به یکی از انواع زیر طبقه‌بندی می‌کنند:

رشدی

لکنت رشدی شایع‌ترین نوع است و در کودکان کم‌سن که در حال یادگیری مهارت‌های زبانی هستند رخ می‌دهد. احتمالا نتیجه چندین عامل ازجمله ژنتیک است.

لکنت رشدی می‌تواند به دلیل جز ژنتیکی آن در خانواده‌ها وجود داشته باشد. تقریبا 60%  افرادی که لکنت دارند، یکی از اعضای خانواده آن‌ها نیز لکنت دارد.  

عصب‌زاد

لکنت عصب‌زاد (نوروژنیک) ممکن است به دلیل ضربه مغزی اتفاق بیفتد، مانند مواردی که در اثر سکته مغزی یا آسیب سر دیده می‌شود. مغز سپس تلاش می‌کند که مکانیسم‌های گفتار را هماهنگ کند.

روان زاد

در گذشته، دانشمندان معتقد بودند که همه لکنت‌ها روانزاد (سایکوژنیک) است، به این معنا که به دلیل ضربه عاطفی است. اکنون، آن‌ها این نوع لکنت را نادر می‌دانند. 

آیا لکنت زبان قابل درمان است؟

هیچ درمانی برای لکنت زبان وجود ندارد، اگرچه درمان زودهنگام ممکن است از ادامه لکنت کودکی در بزرگسالی جلوگیری کند.

انواع روش‌های درمانی می‌توانند به افراد مبتلا به لکنت مادام‌العمر در کنترل گفتار و کاهش دفعات و شدت لکنت کمک کنند.

چشم‌انداز

مداخله زودهنگام برای کودکانی که لکنت زبان دارند مهم است، که در نهایت بیشتر آن‌ها برآن غلبه می‌کنند. با وجود این، حدود 25% همچنان در طول زندگی بزرگسالی خود لکنت را خواهند داشت.

درحالی‌که درمانی برای لکنت زبان وجود ندارد، گفتار درمانی می‌تواند به‌ویژه در کمک به افراد در کنترل گفتار خود موثر باشد. مداخلاتی مانند درمان شناختی–رفتاری و ذهن‌آگاهی نیز ممکن است به برخی از جنبه‌های لکنت کمک کند.

محققان  به بررسی علل لکنت و گزینه‌های بالقوه درمانی ادامه می‌دهند. با گذشت زمان، آن‌ها ممکن است بتوانند کودکانی را که احتمال بیشتری دارند لکنت را در بزرگسالی ادامه دهند، شناسایی کنند.

اگر دانشمندان بتوانند علت اصلی لکنت را درک کنند، ممکن است بتوانند داروهای موثرتر یا سایر روش‌های درمانی را شناسایی کنند.