به درد گوش ناشی از تغییر در فشار اطراف گوش باروتروما گوش (ear barotrauma) گفته میشود. باروتروما ممکن است باعث ناراحتی یا درد و همچنین مشکل شنوایی شود.
باروتروما گوش معمولاً خودبهخود برطرف میشود، اما برخی از افراد ممکن است لازم باشد به پزشک مراجعه کنند و در موارد بسیار شدید، جراحی ترمیمی انجام دهند.
مهم است افراد بدانند باروتروما گوش چیست که در صورت لزوم به دنبال درمانهای پزشکی باشند. در ادامه این مقاله درباره علل، علائم و درمان این بیماری صحبت میکنیم.
باروتروما گوش چیست؟
باروتروما گوش باعث میشود فرد به دلیل تغییرات فشار در هوا یا آب محیط اطراف، احساس درد یا ناراحتی در وسط گوش خود کند.
غواصی اغلب میتواند باعث باروتروما گوش شود و همچنین در هنگام برخاستن یا فرود آمدن هواپیما این مسئله معمول است. برخی از عفونتها و انسدادها نیز میتوانند باعث باروتروما گوش شوند.
این بیماری میتواند حاد یا مزمن باشد. موارد حاد شایع و معمولا بیخطر هستند. با وجود این، فرد مبتلا به باروتروما گوش مزمن علائم را طولانی مدت تجربه میکند، که ممکن است منجر به عوارض بیشتری شود.
علل باروتروما گوش
انسداد شیپور استاش (لوله استاش)، که گوش و دهان را به هم متصل میکند، علت شایع باروتروما گوش است.
هنگامی که تغییرات در فشار محیط وجود دارد، شیپور استاش مسئول حفظ تعادل فشار است. اگر انسداد در لوله ایجاد شود، اختلاف فشار داخل و خارج گوش میانی میتواند علائم باروتروما گوش را ایجاد کند.
تغییر ارتفاع هنگام برخاستن یا فرود آمدن هواپیما نیز میتواند باعث باروتروما گوش شود. برخاستن و نشستن سریع هواپیما همراه با کابینهای تحت فشار ممکن است باعث عدم تعادل فشار بین گوش میانی و گوش خارجی شود. تغییرات ارتفاعی که هنگام بالا رفتن یا پایین آمدن سریع از کوه اتفاق میافتد میتواند اثرهای مشابهی داشته باشد.
باروتروما گوش همچنین هنگام غواصی شایع است، زیرا تغییرات فشار آب بر حفره گوش میانی در گوش تأثیر میگذارد. هنگام غواصی، پایین رفتن بهآرامی برای جلوگیری از تغییرات سریع فشار که باعث آسیب به گوش میشود، بسیار مهم است.
علائم باروتروما گوش
علائم باروتروما گوش با توجه به شدت و طولانی بودن آن متفاوت است. در ابتدا، فرد ممکن است فقط فشار ناراحتکنندهای در داخل گوش احساس کند، اما گاهیاوقات این بیماری میتواند پیشروی کند و بدتر شود.
هنگامی که تغییرات فشار هوا علت باروتروما گوش باشد، اغلب بهمحض طبیعی شدن فشار هوای خارج، از بین میرود و نباید هیچ علامت دیگری ایجاد کند.
با وجود این، وقتی باروتروما گوش ناشی از بیماری یا انسداد گوش میانی است، فرد ممکن است علائم اضافهای را تجربه کند.
پزشکان باروتروما گوش را به حاد یا مزمن طبقهبندی میکنند. موارد حاد خیلی شایع است و بهطور کلی بیضرر است. موارد مزمن در طولانی مدت اتفاق میافتد و امکان ایجاد عوارض بیشتری وجود دارد.
در موارد خفیف، یا هنگامی که باروتروما گوش برای اولین بار شروع میشود، فرد ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
- مشکل شنوایی یا کمشنوایی ملایم
- گیجی
- احساس پری در گوش
- احساس ناراحتی کلی در گوش
در موارد متوسط تا شدید، یا اگر باروتروما گوش بدون درمان ادامه یابد، فرد ممکن است علائم بیشتر یا بدتری را تجربه کند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آسیب به پرده گوش
- نشت مایع یا خونریزی گوش
- افزایش درد درگوش
- احساس فشار در گوش، شبیه احساسی که در زیر آب دارید
- کمشنوایی (متوسط تا شدید)
افرادی که این علائم را دارند ممکن است برای تسکین علائم نیاز به درمان داشته باشند.
باروتروما گوش چه مدت طول میکشد؟
موارد خفیف باروتروما گوش علائمی ایجاد میکنند که معمولاً فقط برای چند دقیقه قبل از اینکه خودبهخود برطرف شوند، دوام دارند.
در موارد شدید، فرد ممکن است برای رفع علت اصلی به درمان نیاز داشته باشد. زمان بهبودی بهشدت علت اصلی بستگی دارد.
باروتروما گوش ممکن است منجر به پارگی پرده گوش شود که به آن پارگی پرده صماخ نیز گفته میشود. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است چندین ماه طول بکشد تا گوش کاملاً بهبود یابد. پارگی پرده گوش اغلب خودبهخود بهبود مییابد، اما اگر اینگونه نشد، ترمیم پرده گوش با جراحی امکانپذیر است.
تشخیص باروتروما گوش
در بیشتر موارد، علائم قبل از مراجعه فرد به پزشک برطرف میشوند. با وجود این، اگر درد شدید است یا بهطور مداوم عود میکند، یا نشت مایعات یا خونریزی از گوش وجود دارد، فرد باید به پزشک خود مراجعه کند.
پزشک از زمان بروز علائم سوال می کند که بررسی کند آیا به تغییرات فشار هوا یا آب مربوط میشود. سپس عفونت گوش را بررسی کرده و پرده گوش و داخل مجرای گوش خارجی را معاینه میکند تا علائم باروتروما گوش را جستجو کند.
اگر به نظر میرسد که پرده گوش به داخل یا خارج کشیده شده، ممکن است نشانه باروتروما گوش باشد. پزشک میتواند با استفاده از دمیدن کمی هوا درگوش، بررسی کند آیا پشت پرده گوش مایعات یا خون جمع شده است. در برخی موارد، هیچ علامت بالینی از باروتروما گوش وجود ندارد.
پس از معاینه، پزشک در مورد مناسبترین گزینههای درمان و مراحل بعدی صحبت خواهد کرد.
درمان باروتروما گوش
بیشتر موارد باروتروما گوش پس از مدت کوتاهی بدون نیاز به مداخله پزشکی برطرف میشوند.
با وجود این، میتوان علائم خفیف باروتروما گوش را با استفاده از روشهای خاص برای کمک به باز کردن شیپور استاش کاهش داد. در این روشها هوا به گوش میانی وارد یا از آن خارج میشود تا فشار متعادل شود. این روشها عبارتند از:
- جویدن آدامس، مکیدن آبنبات (قرصهای مکیدنی)، بلع یا خمیازه. حرکت دهان به باز شدن شیپور استاش کمک میکند.
- مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) ضداحتقان بینی، آنتیهیستامین یا هر دو. اگر فردی گرفتگی دستگاه تنفس فوقانی یا آلرژی داشته باشد، این داروها ممکن است به باز ماندن شیپور استاش کمک کنند.
- توقف غواصی در اولین نشانه از ناراحتی گوش، تا زمان برای تعدیل فشار فراهم شود.
باید از ریختن قطره درگوش خود خودداری کنید.
برای پیشگیری از هر نوع عفونتی در حین بهبود علائم، تمیز نگه داشتن گوش و دوری از آلودگی لازم است. در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک تجویز کند.
در موارد مزمن یا شدید، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که جراحی ضروری است. با استفاده از روش جراحی خاصی، میتوان لولههای کوچکی که لولههای گوش نامیده میشوند در پرده گوش قرار داد. این لولهها میتوانند مشکلات گوش میانی را برطرف کنند.
استفاده از جراحی برای جایگذاری لوله گوش در کودکانی که به دلیل عفونتهای راجعه یا تجمع مایع در گوش میانی، کم شنوایی دارند، شایع است. با وجود این، جراحان بهندرت از این روش برای درمان باروتروما گوش استفاده میکنند.
پیشگیری
شما میتوانید با مصرف داروهای ضداحتقان، آنتیهیستامین یا هر دو قبل از فعالیتهایی که تغییرات فشار در آنها رایج است، خطر ابتلا به باروتروما گوش را کاهش دهید. این فعالیتها شامل غواصی، پیادهروی در کوه و پرواز با هواپیما است.
شما همچنین میتوانید علائم را پیشبینی کرده و از همان روشهایی استفاده کنید که علائم اولیه را تسکین میدهد. این روشها عبارتند از:
- هنگام غواصی بهآرامی پایین رفتن
- بازدم با بینی هنگام صعود
- جویدن، خمیازه کشیدن، مکیدن آبنبات (قرصهای مکیدنی) یا بلعیدن
- بیدار ماندن هنگام برخاستن و فرود آمدن هواپیما
چشم انداز
در بیشتر موارد باروتروما گوش خوشخیم است و بدون درمان پزشکی برطرف میشود. اگر علائم اضافی با این احساس همراه باشد، مدت زیادی طول بکشد یا بهطور مکرر بروز کند، فرد باید به پزشک مراجعه کند.
پس از درمان، فرد نباید عوارض دیگری را تجربه کند و میتواند انتظار بهبود کامل داشته باشد.